Αδρή κινητικότητα                            

1. Ανεβαίνει μόνος σκάλες με πόδια εναλλάξ 
2. Κατεβαίνει σκάλες με ίδιο πόδι στο σκαλοπάτι
3. Κουβαλάει μεγάλα παιχνίδια 
4. Ανεβαίνει τσουλήθρα και γλυστράει με άνεση 
5. Αποφεύγει εμπόδια τρέχοντας, κουβαλώντας και σέρνοντας παιχνίδια
6. Κάνει τρίκυκλο με πετάλι, με σχετική επιδεξιότητα (αποφεύγει εμπόδια, στρίβει μεγάλες γωνίες)
7. Στέκεται στο ένα πόδι για 2 sec τουλάχιστον, περπατάει στις μύτες 
8. Κλωτσάει μπάλα με άνεση, την πετάει πάνω από το κεφάλι του
9. Πιάνει μεγάλη μπάλα 

Λεπτή κινητικότητα και Όραση

1. Χτίζει πύργο με 9-10 κύβους, κάνει απλή γέφυρα με τρεις κύβους, συνέργεια 2 χεριών 
2. Περνάει χάντρες από κορδόνι
3. Δυναμική τριποδική σύλληψη μολυβιού 
4. Αντιγράφει σταυρό, Τ, Η
5. Ζωγραφίζει απλό ανθρωπάκι (κεφάλι, σώμα, χέρια ή/και πόδια)
6. Ξέρει βασικά χρώματα 
7. Ονοματίζει τις “αφαιρετικές” ζωγραφιές του 
8. Ψαλιδίζει με παιδικό ψαλίδι

Ακοή Ομιλία

1. Προτάσεις με >3 λέξεις 
2. Πλούσιο λεξιλόγιο
3. Προσωδία
4. Εξακολουθούν τα συντακτικά και φωνολογικά-αρθρωτικά σφάλματα – λιγότερα
5. Ξέρει το φύλο του και ενδεχόμενα την ηλικία του 
6. Αντωνυμίες, πληθυντικός, επιρρήματα
7. Απλές μικρές περιγραφές του παρόντος και του παρελθόντος 
8. Θέλει τις αγαπημένες του ιστορίες να τις ακούει συνέχεια – κάνει διορθώσεις!
9. Μετράει “παπαγαλία” μέχρι το δέκα αλλά δεν αντιλαμβάνεται ποσότητες πάνω από 2 ή 3

Κοινωνική Αλληλεπίδραση και Παιχνίδι

1. Τρώει άνετα με κουτάλι και πιρούνι 
2. Πλένει τα χέρια του, κατεβάζει το παντελόνι του και το ανεβάζει, θέλει βοήθεια με τα κουμπιά, καταφέρνει τα φερμουάρ 
3. “Ησυχάζει”, πιο συζητήσιμος 
4. Βοηθάει στις καθημερινές δραστηριότητες (σούπερ μάρκετ)
5. Προσπαθεί να βολέψει το δωμάτιό του 
6. Αρχίζει το παιχνίδι ρόλων, εφευρίσκει χαρακτήρες και αντικείμενα στο σενάριό του 
7. Παίζει ώρα με τα παιχνίδια του, αρχίζει να τα μοιράζεται και να παίζει με άλλα παιδιά 
8. Είναι τρυφερός με τα μικρότερα αδέρφια 
9. Αρχίζει να αντιλαμβάνεται παρόν και παρελθόν όπως και “μετάθεση” των επιθυμιών του για το μέλλον 

Ο έλεγχος σφιγκτήρων είναι εξατομικευμένο γεγονός, συναξιολογείται με την υπόλοιπη εξέλιξη και από μόνος του δεν είναι καθοριστικός για τις δυσκολίες ενός παιδιού
Συνήθης ηλικία 30 μηνών (πρωί), πρωτοπαθής νυκτερινή ενούρηση μέχρι και 6 ετών.

Αδρή κινητικότητα 

1. Σκάλες με πόδια εναλλάξ χωρίς υποστήριξη   
2. Ποδήλατο με βοηθητικές ρόδες 
3. Επιδέξιος στα εμπόδια και τρέχοντας και με το ποδήλατο (τρίκυκλο)
4. Στέκεται παρατεταμένα στο ενα ποδαράκι και κάνει κουτσό επιτόπου 
5. Σκύβει με τα γόνατα τεντωμένα, κάθεται οκλαδόν 
6. Μεγάλη επιδεξιότητα στα παιχνίδια μπάλα (μήλα κλπ)

Λεπτή κινητικότητα

1. “περίτεχνες’ κατασκευές με κύβους (γέφυρες, σκάλες)
2. Μιμείται κινήσεις δακτύλων 
3. Αντιγράφει 4-6 γράμματα, ζωγραφίζει σπίτι, παιδάκι με χέρια – δάκτυλα 
4. Δηλώνει τι θα ζωγραφίσει 
5. Ξέρει τουλάχιστον 4 χρώματα 

Ακοή Ομιλία

1. Γραμματικά σωστός λόγος, πλήρως κατανοητός από τρίτους, με λίγες φωνολογικές-αρθρωτικές ανωριμότητες 
2. Σωστή χρονική αλληλουχία γεγονότων 
3. Ξέρει και τη διεύθυνσή του 
4. Ρωτάει συνεχώς για καινούργιες έννοιες 
5. Αφηγείται ιστορίες συγχέοντας πραγματικότητα και φαντασία
6. Λογοπαίγνια-εξερευνεί το λόγο-χιούμορ
7. Τραγουδάει σωστά ολόκληρα παιδικά τραγούδια 

Κοινωνική Αλληλεπίδραση και Παιχνίδι

1. Τρώει μόνος του, σερβίρεται, γδύνεται, ντύνεται, πλένει χέρια, δόντια, καταφέρνει κουμπιά, όχι κορδόνια. Ανεξάρτητος 
2. Μαλώνει με τους συνομήλικους και αυθάδης στους ενήλικες 
3. Χιούμορ – φανταστικό παιχνίδι ρόλων, μασκάρεμα – πριγκίπισσα, αστυνόμος κλπ 
4. Κατασκευές εκτός σπιτιού με οποιαδήποτε υλικά 
5. Συνδιαλέγεται και με συνομηλίκους και με ενήλικες (λιγότερο εκρηκτικός, επιθετικός)
6. Αντιλαμβάνεται να περιμένει τη σειρά του στο παιχνίδι 
7. Στενοχωριέται με το κλάμα των άλλων 
8. Αντιλαμβάνεται πλήρως παρόν, παρελθόν, μέλλον

Αδρή κινητικότητα 

1. Περπατάει πάνω σε λεπτή γραμμή, τρέχει στις μύτες, περπατάει στις φτέρνες, επιχειρεί να πηδήξει σκοινάκι, περιφέρεται με κουτσό, κινείται στο ρυθμό της μουσικής  
2. Ακουμπάει τις πατούσες του σκύβοντας, χωρίς να λυγίσει γόνατα 
3. Ομαδικά παιχνίδια με μπάλα, αντιλαμβάνεται κανόνες 

Λεπτή κινητικότητα και Όραση

1. Κατασκευές με κύβους (σκάλα με 10 κύβους)
2. Αντιγράφει τετράγωνο, τρίγωνο, 10 γράμματα, γράφει μόνος του κάποια γράμματα 
3. Ζωγραφίζει παιδάκι και σπίτι καλύτερα και πολλά άλλα πράγματα, γεμίζει με χρώμα με ακρίβεια, γνωρίζει >10 χρώματα (αποχρώσεις)
4. Μετράει τα δάκτυλα του ενός χεριού με το δείκτη του άλλου χεριού 

Ακοή Ομιλία

1. Σωστή ομιλία με πολύ λίγες φωνολογικές ανωριμότητες (σ/θ/τσ)
2. Λατρεύει να του αφηγούνται ιστορίες τις οποίες λέει με τη σειρά του στους φίλους του
3. Ξέρει τα γενέθλιά του 
4. Εξηγεί τις έννοιες (τι σημαίνει “συγγενής”)
5. Ρωτάει για αφηρημένες έννοιες και τις χρησιμοποιεί 
6. Απολαμβάνει ανέκδοτα και γρίφους 

Κοινωνική Αλληλεπίδραση και Παιχνίδι

1. Τρώει με μαχαιροπήρουνο 
2. Επιχειρεί να κάνει μπάνιο μόνος του (πρόσωπο, χέρια, δόντια τα καταφέρνει ήδη)
3. “Λογικός” και ανεξάρτητος
4. Βολεύει το χώρο του, χρειάζεται υπενθύμιση 
5. Σύνθετο παιχνίδι ρόλων, αντιλαμβάνεται κανόνες (επιτραπέζια, ομαδικά παιχνίδια)
6. Επιλέγει τους φίλους του 
7. Τρυφερός στα μικρότερα παιδιά και στα ζώα, παρηγορεί τους φίλους του